Şehit Kaymakamı Andık

Şehit Kaymakamı Andık

Menemen´in düşman işgaline uğradığı 27 Mayıs 1919 öncesi ve sonrasında Yunan işgal kuvvetlerine karşı ilçemizde mücadele veren ve bu uğurda 17 Haziran 1919´da şehit edilen Kaymakamı Şehit Kemal Bey, 97. ölüm yıldönümünde anıtı önünde anıldı.

Menemen Kaymakamı Şehit Kemal Bey´i anma günü için bu yıl ilk kez devlet töreni yapıldı.

Belediye önündeki anıtı önünde yapılan törene; Menemen Kaymakamı Gülihsan Yiğit, Garnizon Komutanı Özgür Nuhut, Belediye Başkanı Tahir Şahin, gaziler, kamu kurumlarının daire amirleri, siyasi partiler, okul müdürleri ve sivil toplum örgütleri katıldı.

Nene Hatun Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Edebiyat Öğretmeni Fırat Öztürk´ün sunumunda program arz edildi. Sırasıyla Menemen Kaymakamı Gülihsan Yiğit, Garnizon Komutanı Özgür Nuhut ve Belediye Başkanı Tahir Şahin tarafından anıta çelenkler sunuldu. Saygı duruşu ve İstiklal Marşımız seslendirildi.

Açılış konuşmasını yapan Menemen Kaymakamı Gülihsan Yiğit, ?Bugün burada bir kadirşinaslık gösterisi yapmak üzere bulunuyoruz. Ülkemizin her geçen gün şehit ve gazi verdiği bu günlerde benzer bir tarihte ilçemizin değerli yöneticisi kıymetli kaymakamımız meslektaşım Kemal Bey´in hayatı pahasına bu ülke için görevini ifa ederken şehit düşmesini devlet töreni olarak milletle beraber anmak üzere burada toplanmış bulunmaktayız. Buraya ilk göreve başladığında şehit bir kaymakamın olduğunu duyduğumda çok duygulanmıştım. Daha sonra arkadaşlar bu programın bir sivil toplum kuruluşu olan Menemen Liseliler Derneği tarafından yapıldığını söylemişlerdi. Onlar da bu sene bize bir davetiye getrdiler. Belediye Başkanım, Garnizon Komutanım bunun resmi bir törenle kutlanması gerektiğini düşündüklerinden biz de bu yolu açmış bulunmaktayız. Amacımız Kemal Bey´in şahsiyetinde gazi ve şehitlerimize sahip çıkmaktır. Onların canı pahasına yapmış olduğu bu görev karşısında minnettarlığımızı bildirmektir. Onların ruhu şad olsun. Onların bıraktığı yerde vazifeye devam edeceğimizi, bu ülkeyi, bu devleti ve bu bayrağı ilelebet yaşatmak için canımızı bile vereceğimizi buradan açıkça beyan etmekteyiz. Bu duygu ve düşüncelerimizle vatanımızın her toprağını kanlarıyla vatan yapan başta Kemal Bey´in manevi şahsiyetinde ve diğer şehitlerimizin manevi huzurunda saygıyla eğilir saygılarımı sunarım? şeklinde konuştu.

Şehitlerimiz anısına Cumhuriyet İlkokulu Müdürü Ahmet Doğan tarafından dua edildi.

Salona İsmi Verildi

Anma programın devamı için protokol ve katılımcılar Hükümet Konağına geçti. Anısına Kaymakamı Şehit Kemal Bey´in adı verilen konferans salonunun açılışı yapıldı.

Burada Kaymakamı Şehit Kemal Bey´in hayatı hakkında konuşma yapan Nene Hatun Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Önder Erdurmuş, ?Kurtuluş Savaşımızın Menemen´deki kahramanlarından birisidir Kaymakam Kemal Bey. Birinci Dünya Savaşı yıllarının sonlarına doğru Menemen´de göreve başlar.1918-1919 yıllarında yaklaşık iki yıl Menemen kaymakamlığı görevinde bulunmuştur. Kemal Bey aslen İstanbulludur.

Hayatı ile ilgili fazla bilgi olmamakla birlikte, Menemen de görev yaptığı süre içerisinde çok önemli olaylarla karşılaşmıştır. Birinci Dünya savaşından sonra erkek nüfusunun iyice düştüğü Menemen´de geride kalanlara bakmak Kaymakamlığa düşmüştü. Memleketimizin içine düştüğü o zor yıllarda Kaymakam Kemal Bey, devletin sınırlı imkanlarını iyi değerlendirerek halkın temel ihtiyaçlarını karşıladı. Kemal Bey, Menemen´de kaymakam olarak göreve başladığı zaman, tüm Ege´de hakim olan şu acı gerçekle karşılaşır. Menemen de ticari hayata tamamıyla Rumlar, Ermeniler ve Yahudiler hakimdir. Bu sıralarda Menemen´de 4089 Rum, 420 Yahudi ve 140 Ermeni bulunmaktadır. Türk nüfusu ise köyler dahil 22.769 dur. Kemal Bey bu acı gerçeği içine sindiremez. Menemen´e gelişinden hemen sonra, halkı ekonominin içine sokabilmek için harekete geçer. Kemal Bey başlattığı ekonomik savaşın kesin sonuçlarını alamaz. Çünkü Cihan savaşı bitmiş, Mondros´un gereği olarak Türk Milletinin son yurdu işgal edilmeye başlanmıştır. Kemal Bey bu sefer Kuva-î milliye hareketi için kolları sıvar. Menemen deki halkı işgale karşı birlikte hazırlamışlardır. Kuva-i Milliye ruhunu benimsetmek ve harekete geçirmek için Kemal Bey fazla zorlanmaz. Önceden başlattığı ekonomik mücadele ile halka bu bilinci aşılamıştır. Tüm gayretlere rağmen işgali engelleyecek bîr oluşum sağlayamazlar. 21 Mayıs 1919 da İzmir´in işgalinden altı gün sonra Menemen de işgal edilir. Bu tarihten 9 Eylül 1922 gününe kadar Menemen yaklaşık 3 yıl 3 ay 16 gün işgal altında kalmıştır. Kaymakam Kemal Bey´in işgale karşı kahramanca mücadelesinden rahatsız olan ve onu kendileri için tehlikeli gören Yunanlılar onu uyarırlar. Kaymakam Bey, kendisini uyarmaya gelen Yunan Yüzbaşıyı huzurundan kovar. Daha sonra Fransız konsolosunu (Kaymakam Kemal Bey´in okul arkadaşı olduğu iddia edilir) devreye sokarlar. Kaymakam Kemal Bey konsolosun kendisine yaptığı menfaat tekliflerini reddeder ve onu da kovar. Kemal Bey daha sonra hızla teşkilatlanır ve Yunan işgaline karşı mücadelesini Bergama´ya kadar genişletir. Bergama´daki çeteler üzerinde de etkili olur ve onları kendi oluşturduğu Kuva-i Milliye birliklerine çeker. Yunanlılar 14 Haziran 1919 da Bergama´da büyük bir bozguna uğrarlar. Bu olayın sorumlusu olarak Kemal Bey´i görürler. Özellikle Menemenli Rumlar onu öldürmek için planlar yaparlar.  17 Haziran 1919´da Bergama´dan kaçan Yunanlılarla, Menemen´deki Rumlar birleşerek Menemen´de büyük bir katliam başlatırlar. Menemen ilçe merkezi ve bazı köyler talan edilir, dükkanlar yağmalanır. Bu sırada olaylara müdahale eden Kaymakam Kemal Bey´i de maiyetindeki altı jandarma ile birlikte şehit ederler. Uluslararası Tahkik Komisyonu´na verilmek üzere Aydın Vilayetince hazırlanan rapora göre bu katliamda Menemen ilçe merkezi ve köylerinde 929 kişi şehit edilmiştir. Menemen´deki katliam olayı Fransız konsolosluğunun gayretleri ile geç de olsa durdurulur. Konsolosun Yunan Komutanına söylediği şu söz çok ilgi çekicidir: Siz Kemal Bey gibi vatansever bir insanı öldürmek ile onun yakmaya çalıştığı özgürlük ateşini bizzat kendi ellerinizle yaktınız. Bundan sonra Anadolu´da tutunmanız çok zor olacak demiş ve dediği gibi de olmuştur. Kaymakam Kemal Beylerin oluşturdukları küçük kıvılcımlar bir başka Kemal, Gazi Mustafa Kemal Atatürk´ ün ve Türk milletinin gayretleri ile büyük bir İstiklal Mücadelesine dönüştü. Cumhuriyetin ilanından sonra Menemen´de bulunan bir ilkokula ve Aliağa yolu üzerinde bulunan bir köye Şehit Kaymakam Kemal Bey´ in adı verildi. Ayrıca Menemen Belediyesi karşısına da 1932 yılında anıtı dikilerek bu kahraman vatan evladı ölümsüzleştirilmiştir? dedi.

Haber: S. Derya BOSUT

Foto3: Menemen Kaymakamı Gülihsan Yiğit

Foto6: Nene Hatun MTAL Müdürü Önder Erdurmuş