Bu hafta sizlere hastalarımızın özellikle merak edip sordukları diş fırçası seçimi ve diş ipi kullanımından bahsedeceğim.

DİŞ FIRÇASI

İyi ve etkili bir ağız bakımının başlangıç noktası doğru diş fırçası seçimidir. Piyasada farklı kullanım ve amaçlar için sunulmuş çeşitli özellikte farklı sertlik derecelerinde, farklı özelliklerde, büyüklüklerde ve erişkin ve çocuklar için çeşitli şekillerde fırçalar bulunmaktadır. Doğru olan bu fırça seçiminde hekime danışmaktır ve ihtiyacınız doğrultusunda doğru fırçayı almaktır.

Ağız yapısı, diş eti sağlığı, dişlerin genel durumları ve yaş(çocuk-yetişkin olarak) diş fırçası seçiminde göz önünde bulundurulur.

Doğru bir fırça orta sertlikte olmalı, baş kısmı çok büyük olmamalı ve kılları düz olanlar tercih edilmelidir.  Şarjlı döner başlıklı fırçalar kullanım kolaylığı olduğu için tercih edilebilir.

Fırçaların arkasında dil temizleyici yüzeyleri olanlar tercih edilebilir. Çünkü etkili bir ağız temizliği dil yüzey temizliğini de kapsamaktadır.  Yapılan bazı araştırmalarda ıslak fırçaların etkili bir temizlik sağlamadığı gerekçesiyle kişilerin 2 fırçasının olmasının daha ideal olduğudur. Çünkü doğru temizlik kuru fırçayla yapılmalıdır ve macun sürüldükten sonra fırça ıslatılmamalıdır.

Diş fırçalarının ortalama 3 ayda bir değiştirilmesi uygundur. Ayrıca fırça kıllarının dik olması gerektiği için eğilmeğe başlayan fırça kılları da fırçalama yaparken fazla baskı uygulandığının ve fırçanın değiştirilmesi gerektiğinin habercisidir. Fazla baskı uygulayarak fırçalama yapmak yanlış bir alışkanlıktır.

ÇOCUKLARDA DİŞ FIRÇASI SEÇİMİ

Çocuklarda ilk süt dişinin çıkmasıyla birlikte diş temizliğine başlanması gerekmektedir. Başlarda yumuşak bir tülbent, gazlı bez ya da piyasada parmak fırça olarak fırçalarla yapılan diş temizliğinin yerini 2,5-3 yaşından sonra diş fırçası almalıdır.

Diş fırçalamada el manipülasyonu önemlidir. Kas koordinasyonunu tam sağlayamayan hastalarda ya da el manipülasyonu iyi olmayan hastalarda şarjlı diş fırçaları tercih edilebilir. Hastalardan sık duyduğumuz bu fırçaların diş etlerine verdiği durumu ise genellikle yanlış başlık seçiminden kaynaklanmaktadır. Doğru başlık seçimi ile diş yüzeyinin temizlenmesi ve plağın ortamdan uzaklaştırılmasında bu fırçalar oldukça etkilidir.

Hamilelik döneminde diş bakımının önemini önceki yazılarımda anlatmıştım. Bu dönemde hastalarda özel fırçalara ihtiyaç duyma durumu oluşabilir. Bu dönemde diş etlerinde görülen değişimler sonucu iyice hassas hale gelen diş etleri yumuşak fırçalar kullanılarak zarar görmesi engellenmiş olur. Ayrıca mide bulantıları ve öğürme refleksindeki artış sebebiyle hamile hastalar daha küçük başlıklı fırçalar tercih edebilir.

DİŞ İPİ

Diş ipi kullanımı diş fırçalamadan sonra gelen en önemli ağız bakım uygulamasıdır. Diş fırçalama ile temizlenemeyen ara yüzlerde kalan artıklar diş ipi ile uzaklaştırılır. Böylece ara yüz çürükleri ve diş eti rahatsızlıkları engellenmiş, önlenmiş olur.

Diş ipinin doğru teknikle kullanılması ve uygulanması gerekir. Yoksa dişlerimizin daha iyi ve etkili temizlenmesi için kullandığımız diş ipi diş etlerinde tahrişe sebep olur. Hassasiyet meydana getirebilir. Bu nedenle diş ipinin doğru bir şekilde günde en azından 1 kez kullanılması gerekir.

Şimdi de basit olarak diş ipinin nasıl kullanılacağından bahsedelim.

 Dişler fırçalandıktan sonra yaklaşık 40 cm uzunluğunda diş ipi kesilip orta parmaklara dolanır ve böylelikle işaret parmaklarıyla kolaylıkla yönlendirilir.

Diş ipi iki diş arasına hafifçe yerleştirilir ve diş ile diş eti arasına konumlandırılır. Hafif hareketlerle dişin her iki yüzüne de yaslanarak dişin oklüzal yüzü dediğimiz çiğneyici yüzeye doğru hareket ettirilir. Diş ipinin fazla diş etine bastırılmaması doğru yerde konumlandırılması diş etinin tahriş olmaması açısından önemlidir. Bu temizleme işlemi her diş için tekrarlanarak bitirilir.

Diş ipi hastalara hekim tarafından önerilir. Köprü protezi olan hastaların piyasada superfloss olarak isimlendirilen diş ipilerini kullanmaları etkili ağız bakımı yapabilmek için gereklidir.

DİŞ HEKİMİ Mehmet Ergüneş

Sorularınız için; www.disizmir.net

                             [email protected]