Bu hafta sizlere çocuklarda görülen ve çocukluk dönemi hastalıkları olarak adlandırılan hastalıkların ağız içi belirtilerinden bahsedeceğim.

Çocukluk dönemi hastalıkları bakteriyel ve viral olanlar olmak üzere ikiye ayrılırlar. İki grup hastalık da kendi içinde farklı belirtiler göstererek  ilerler ve belirtiler gösterirler. Öncelikle bakteri kaynaklı olan birkaç tanesinden bahsedelim.

 Streptekok enfeksiyonları 6 ayın altındaki çocuklarda nazal akıntı, farenjit ve ateş yükselmesiyle kendini gösterir. Nazal akıntı ve çocuktaki huzursuzluk 6 haftaya kadar devam edebilir.

6 ay ile 3 yaş arasındaki çocuklarda hafif ateş ve nazofarenjit ile kendini gösterir ve halsizlik yapar. Semptomlar genellikle 4-8 hafta devam eder.

Kızıl hastalığında belirtiler dil yüzeyinde kendini göstermektedir.

 Difteri hastalığında belirtiler daha çok tonsillerdedir. Boğazda lokal bir iritasyon olması sebebiyle kusmalar görülebilir. Bademcikler üzerinde bir membran ve benek görülebilir.

Birazda viral olan hastalıklardan ve basitçe belirtilerinden bahsedelim.

İlk olarak çoğumuzun çocukken hepimizin geçirdiği suçiçeği ile başlamak istiyorum. Virüsün vücuda alınmasını takiben 1-2  haftalık inkübasyon periyodundan sonra kısa süren ateş ve kırgınlıktan sonra veziküller oluşur. Bu veziküllere ağız mukozasında da rastlanır ve özellikle damakta görülür. tüm ağız mukozası bu hastalıkta kırmızıdır. Dil üzerinde oluşan lezyonlar patlayarak ağrılı forma dönüşebilir.

Kızamıkçıkta ağız içi bulgulara daha az rastlanır. Yüzde ve boyunda kızarıklıklara rastlanabilir. Bu hastalığa hamile kadınların yakalanması sakıncalıdır. Annenin bu hastalığa yakalanması sonucu ölü doğum görülebilmektedir.

Kızamıkta ateş, halsizlik, fotofobi ile başlar. Deri üzerinde döküntüler ortaya çıkar. Yanak mukozasında 0.6-0.2 mm çapında grimtrak mavi lekeler görülebilir ve bu görüntüler pudra şekeri serpilmiş görüntüsü verebilir.

Bir diğer çocukluk çağı hastalığı da kabakulaktır. 8-15 yaşlarında görülür. mandibulanın(alt çenenin) alt arka kenarında kulaklar altında şişlik, orta derecede ateş, başağrısı, kusma, üşüme, titreme görülebilecek olan belirtilerdir. Çiğnemede ağrı olur. Parotis bezi(tükürük bezi) çevresinde basınç yapıldığında ve palpasyonda ağrı oluşur. Eğer parotis dışında diğer tükürük bezleri de etkilenirse dil arkaya doğru itilebilir.

El ayak ağız hastalığı deri ve mukozayı etkileyen bir hastalıktır. Karakteristik lezyonlar bu hastalıkta ağız el ve ayaktadır. Ağız lezyonları tüm ağız mukozasında görülmesine rağmen tonsillerde nadir olarak görülür. Ağız lezyonları 5-10 günde iyileşmesine rağmen deri lezyonları daha uzun sürede iyileşir ve 2 haftada bu iyileşme sürecini tamamlar.

Bu dönemlerde bulaşıcılık riski sebebiyle  tedaviler bir süre ertelenebilir.  Bu nedenle hastalardan anamnez alırken bu konularda da sorular sorarak bilgi edinmek hem kendi sağlığımız hem de diğer hastaların sağlığı açısından önemlidir.

Anamneze hastanın tıbbı hikayesi alınarak başlanır. Sosyal hikayesi beslenme alışkanlıkları ve dişsel hikayesi alınarak devam edilir. Muayene extraoral muayene, intraoral muayene ve radyolojik muayene olmak üzere 3 başlık altında sıralanabilir. Muayene hem çocuğun bizlere alışması hem de güven kazanması açısından önemli bir seanstır. Extraoral muayene kapsamlı olarak tüm vücut incelenecek şekilde yapılır. İntraoral muayene de sadece dişlere değil aynı zamanda tüm ağız mukozası incelenerek muayene edilmelidir. Radyografik muayene de klinik muayeneyi desteklemek için yapılır. Çocuklarda ekspoz süresi radyograf alınırken kısalır ve daha hızlı filmler kullanılır.

Alınan radyograflarla hem çocuğun çürük dişleri hem de alttan gelen dişleri ve çene kemikleriyle olan ilişkisi izlenebilir ve ortodontik açıdan da yapılması gereken bir müdahale varsa erken tespit edilmiş olur.

Radyografik inceleme genel olarak herhangi bir travma durumunda, ara yüz çürüklerinin tespitinde, dişe ait enfeksiyon varlığında, gelişim bozukluklarının saptanmasında, uygulanan tedavilerin değerlendirilmesinde ve çene yüz gelişim takibinde gereklidir.

Sağlıklı gülüşler?

Sorularınız için; www.disizmir.net

                            [email protected]

                         Diş Hekimi Mehmet ERGÜNEŞ