PERMA MODELİ

            İnsanlar için iyi hissetmek ve mutluluk hayatındaki diğer alanlar için son derece önemlidir. Mutluluğu tanımlamaya çalışan, mutluluk üzerine düşüncelerini paylaşan pek çok düşünür olmuştur. Her insanın cevabını aradığı belki de en önemli soruların başında gelen bir konudur mutluluk. Freud’a göre mutluluk sevmek ve çalışmaktır. Buda’ya göre ise mutluluk ulaşılacak bir hedef değildir. Mutluluk yolda olmaktır. Pek çok filozofun üzerine düşündüğü mutluluk kavramı biz ruh sağlığı uzmanlarının da üzerinde durduğu bir konu olmuştur. Bugünde mutluluğu ve psikolojik iyi oluşu sizlerle beraber ele alacağız.

 Geleneksel psikolojinin üzerinde durduğu konu genellikle bozukluklar ya da sorun olarak görülen durumu değiştirmeye çalışmaktır. Oysaki pozitif psikoloji akımı psikoloji alanına yeni bir soluk getirerek normal olanın geliştirilmesi üzerine durmuştur. Güçlü yönlerimize odaklanarak çalışma yürüten bu akımın ortaya koyduğu PERMA modelini sizlere tanıtacağım. PERMA modeli İngilizce beş kelimenin baş harflerinin kısaltılmasıyla oluşturulmuş olan bir modeldir. Bu baş harfler şu şekildedir. Positiveemotions (pozitif duygular), Engagement (akış), Relationships (ilişkiler), Meaning (anlam) ve Accomplishment (başarı). Martin Seligman’ın ortaya koyduğu PERMA modelinin açılımı bu şekildedir.

Mutlu olmanın ve psikolojik iyi oluşun beş faktörü olarak görülen bu faktörleri biraz açalım.

Pozitif duygular; negatifliklere odaklanarak değil, güçlü yanlara odaklanarak pozitif duyguları geliştirmek anlamına gelmektedir. Pozitif duygular yaşamanıza sebep olan aktiviteleri yaparak pozitif iyi oluşunuzu ve mutluluğunuzu olumlu yönde etkileyebilirsiniz.

Akış; yaparken zamanın nasıl geçtiğini anlamadığınız aktivitelerdir. Zaman zaman yaptığınız bazı aktivitelerde yemek yemeyi bile unuttuğunuzu, zamanın nasıl geçtiğini anlamadığınızı fark ettiğiniz anlar olmuştur. Bu ve bunun gibi anlar psikolojik iyi oluş ve mutluluğu etkileyen faktörlerden bir diğeridir.

İlişkiler; insan doğası gereği diğerine ihtiyaç duymaktadır. İyileştiren ilişkidir. Sosyalleşmek, tatmin eden ilişkilerin içinde bulunmak insana iyi hissettiren önemli faktörlerin arasında yer almaktadır. Bunların başında aile ilişkileri, romantik ilişkiler, iş ilişkileri ve sosyal ilişkiler gelmektedir.

Anlam; hayatın anlamı ve amacı üzerine düşünen belirli hedefleri olan ve buna yönelik güdülenen kişilerde mutluluk ve iyi oluş için içsel motivasyon artacağından psikolojik iyi oluşu olumlu etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

Başarı; insanın yeterlilik duygusunu arttıracağı önemli konulardan biri olan başarı, kişide mutluluk ve iyi oluşu olumlu yönde etkileyen faktörler arasındadır. Başarı ile gelen takdirde kişide statü kazandıran ve psikolojik iyi oluşu etkileyen önemli faktörlerdendir.