Travma, son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz kelimeler arasına girmeye başladı. Televizyon dizilerinin psikolojik içeriklere daha çok yer vermesiyle, psikolojik danışmanlık hizmetinin normalleştirilmesiyle ve günlük yaşantımızdaki sıkıntıların artmasıyla psikoloji alanına yönelik duyulan merak ve ihtiyaç giderek arttı. Travmalar ise psikolojinin önemli konularından biri. İnsanların çoğunun dilinde “Çocukken ne yaşadı acaba?” cümleleri duyulmaya başlandı. Peki, travmalar sadece çocukluk dönemine mi aittir? Travmatik yaşantılar bugünü etkiler mi? Travmatik yaşantıların etkileri bugüne dek sürer mi? Kurtulmak mümkün mü?

Hakan Türkçapar travmayı, yaşanılan olayın kendisinden çok, olayı yaşayan kişide bıraktığı etki olarak tanımlamaktadır. Ayrıca olayın kendisi değiştirilmese de etkilerinin azaltılmasının mümkün olduğunu belirtmiştir. Travma, insanı olumsuz yönde etkileyen, hayatında kalıcı iz bırakan yaşantılardır. Bu yaşantılar kişinin başına gelebildiği gibi yanındaki insanların ya da ailesinin başına gelmesiyle de gerçekleşebilir. Travmatik yaşantılar çoğunlukla beklenmedik zamanlarda olan kişiye çaresizlik ve korku hissini yaşatan olaylardır. Yakın zamanda yaşanan İzmir depremi travmatik yaşantı örneğidir. Türk Psikiyatri Derneğine göre;

Travmaya Yol Açabilecek Olayları,

• Savaşlar ve patlamalar
• Afetler
• Saldırıya uğrama, tecavüz, işkence
• Kazalar
• Aile içi şiddet
• Çocuklukta yaşanan taciz

olarak sıralanmaktadır. Bu yaşantıların etkileri uzun yıllarca sürebilmektedir. Travmatik yaşantılar sadece çocukluk dönemine dayanmamaktadır. Yaşamın çeşitli dönemlerinde gerçekleşebilmektedir. Travmatik yaşantıların etkileri bugüne dek sürebilmektedir. Ayrıca bugün kurduğumuz ilişkilerimizi, kararlarımızı, korkularımızı ve daha pek çok yaşamımızdaki alanları etkileyebilmektedir. Travmatik yaşantıların ardından depresyon veya travma sonrası stres bozukluğu görülebilmektedir. Bu yaşantının etkileri uzun süreli olduğunda psikolojik yardım hizmeti almakta fayda olacaktır. Travmatik yaşantılar üzerine çalışılırken Bilişsel Davranışçı Terapi, EMDR Terapisi gibi terapi yöntemleri kullanılabilmektedir. Travma sonrasında iyileşme sürecinde en önemli faktörlerden biri ise sosyal destektir. İnsanın kendini yalnız hissetmemesi, bir başkasına da iyi gelebildiğini fark etmesi iyileştirici faktörler arasındadır. Bu anlamda travma yaşayan kişiler için grup terapisi de kullanılabilmektedir.