Okulun ilk haftasını geride bırakmış bir okul psikolojik danışmanı olarak bu hafta okulda en çok çalıştığım konuyu sizlerle paylaşmak istedim. Okula uyum problemi pandemi öncesinde de oldukça yaşanan bir sorunken pandeminin de etkisiyle daha da arttı. Bağlanma konusunda halihazırda ebeveynlerinden ayrışmada zorlanan çocuklarımız pandeminin de getirisiyle ailelerine daha çok bağlandılar. Ebeveyne ve eve bağlanan öğrenci ise okula uyumda zorluklar yaşadı.

Bu hafta yapmış olduğum gözlemlerde özellikle birinci ve beşinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve adaptasyon sürecinde zorlandığını görmekteyim. Birinci sınıf öğrencilerinde bu sorunu yaşamanın en önemli sebepleri ise kreş ve anaokulu deneyiminin olmaması ya da pandemiden dolayı bu deneyimlerinin eksik kalmasıdır. Öğrenciler ilk defa akademik açıdan da desteklendikleri bir ortamda bulundukları için derslerde sıkılıp, kurallara uymakta zorlanmaktadırlar. Beşinci sınıflarda ise farklı bir okul deneyimi içine giren öğrenciler için bir belirsizlik söz konusudur. Yeni arkadaşlar, yeni okul ortamı ve yeni öğretmenler zorlayıcı etmenlerdendir. Ayrıca öğrencilerin zihinlerinde beşinci sınıfa yönelik atfettikleri anlamlar da öğrencilerin kaygılanmasına yol açabildiğini gözlemlemekteyim. Beşinci sınıfın zor olduğunu, derslerde başarısız olacağını düşünen öğrencilerin okula uyumda ve derslere odaklanmada zorluk yaşadığını görmekteyim.

Bir okul psikolojik danışmanı olarak okulda çalışırken en önemli bulduğum nokta aileler, sınıf rehber öğretmeni, diğer branş öğretmenleri ve okul psikolojik danışmanının işbirliği içinde çalışmalarını sürdürmesidir. Okula uyum problemini de ele alırken aynı şekilde çalışmaktayım. Öncelikle öğrencinin gerçekten neye ihtiyacının olduğunun belirlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Öğrenci okula gelmeyi neden istemiyor? Okulu sevmesi için biz neler yapabiliriz? Öğrencinin daha önce böyle bir yaşantısı var mı? Okul değişikliği olduğu için mi, yoksa genellikle yeni ortama girdiğinde mi böyle davranır?... gibi pek çok soruya yanıt bulunması gerektiğini düşünmekteyim. Ayrıca sınıf arkadaşları ile uyumu nasıl? Arkadaş edinebilmiş mi? Sınıf arkadaşlarıyla ortak oyunlarda bulunuyorlar mı? Bütün derslerde mi bu sorun var, yoksa özellikle belirli derslerde mi bu zorlanmayı yaşıyor? Bu ve bunun gibi soruların cevapları bulunduktan sonra öğrencilerle çalışma yürütmek daha anlamlı oluyor.

Okula uyum problemi yaşayan öğrencilerde bu sorunu çözmek için velilerin rehberlik servisi ile görüşmeler yapmasının ve aileyle birlikte hareket edilmesinin son derece önemli olduğunu düşünmekteyim. Rehberlik servisinde yapılan görüşmeler doğrultusunda okula uyumda zorlanan öğrencilerin bu sorunu aşması sağlanacaktır. Velilerin ise çocuklarına okula yönelik sorular sorması, sınıf arkadaşları hakkında bilgi alması ve okulda olan olumlu gelişmelere yönelik sohbetleri arttırmasını önermekteyim. Okulda bulunan öğretmenlerin ve okul psikolojik danışmanlarının ise okula uyumda zorlanan öğrencilerin okula yönelik sorumluluk almalarını sağlaması öğrencilerin okula yönelik tutumlarını olumlu yönde etkileyeceğini düşünmekteyim. Örneğin futbola ilgisi olan bir öğrencinin okul futbol takımı ile ilgili bir sorumluluk alması öğrencinin okula uyumunu kolaylaştıracaktır ya da sınıf başkanı olarak o öğrencinin seçilmesi öğrenciyi olumlu yönde etkileyecektir. Okula uyum problemi çözülemeyecek bir sorun değildir. Bunun bir süreç olduğu unutulmamalıdır. Okula alışma sürecinde zaman zaman öğrencilerin ağlama davranışları, öfke nöbetleri, ebeveynlerin okula gelmesi için öğrencilerin hasta olduğunu, karnının ağrıdığı söylemesi gibi durumlar yaşanacaktır. Ancak zamanla bu davranışlarda da sönme gerçekleşecektir.