DEVLET GÜVENCESİ BEKLİYORUZ

Ortaköy mevkiindeki tarlasına 100 dönüm domates eken üretici Hüseyin Akan, sözleşme yaptığı firmanın 20 dönüm domatesi alıp gerisini bıraktığını ve bu nedenle büyük mağduriyet yaşadığını belirtti.

?Çiftçinin hali bu sene harap?

Ortaköy mevkiindeki tarlasında görüşlerini aldığımız üretici Hüseyin Akan, ?Sorunumuz üreticinin malının para yapmaması. Bu yıl ürün tarlada kaldı.  Alacak alanlar da zamanında almadığından ürünün tarlada erimemesi için yok pahasına satıyoruz. Sonuçta yaş mahsul. Saklayamazsın. Bu yıl domates biraz ihtiyaçtan fazla. Geçen yıl para yaptığı için bu yıl daha fazla ekildi. Bu sene maalesef çiftçi için çok kötü bir yıl. Her ürün de sıkıntı var. Kısaca çiftçinin halı bu sene harap? ifadesini kullandı.

?Zarar büyük?

Üretici olarak sıkıntısını ifade eden Akan sözlerini şöyle sürdürdü, ?Domates ürünü için bir şirketle sözleşme yaptık. Ama onlar da bir kısmını aldı, bir kısmını almadı. Ama tarla beklemez. Şu an zararına çalışıyorum. Sözleşmede üretici hiçbir hakkını arayamıyor. Sözleşmenin bir anlamı kalmıyor. En azından çift taraflı olsun. İki tarafta cayamasın. Bu domatesin 1.700-1.800 dönüm maliyeti var. Dönümünde toplayacağı para 700 lira değil. Ciddi zarar var. 100 dekar domates diktim. Verim iyi, hastalık yok ama para yapmadığı için sıkıntı büyük. Fabrikalar almıyor. Pazar çekmiyor?

Sorunun çözümünü; pamuk, mısır, buğday gibi belli başlı ürünlerin para yapmasına bağlayan Akan, ?Onlar para yapmayınca insanlar da ne yapsın mecburen kavun, karpuz ve domatese yöneliyor.  Risk alıyor. Çuvala giren ana ürünler para yapınca domatesin ekimi de azalır diye düşünüyorum. Devlet tarımda ürün planlaması yapmalı? diyerek ürünün teminatı konusunda rapor tutulması için İlçe Tarım Müdürlüğü´ne başvurduğunu ve gelmelerini beklediğini ifade etti.

Başkan Karagöl: ?Sözleşmeli tarıma nasıl güvenelim??

Konu hakkında açıklamada bulunan Menemen Ziraat Odası Başkanı A. Metin Karagöl, ?Çiftçimiz gerçekten güzel mal yetiştiriyor. Bu tarla gördüğünüz gibi o kadar emek çekilmiş. Pıtrak gibi domates. Ama satamıyor. Firma ile sözleşme yapmış, belli bir fiyata anlaşmış. Hatta domates vermezse teminat altına almak için çiftçiden senet bile alınmış. Çiftçiyi senetle korkutuyorlar. Ama tam tersi olunca, yani piyasa bol ve dolayısıyla fiyatlar düşükken firma kendini kasıyor. Bağlantı yaptığı firmanın daha ucuza domates bulması ve sözleşme yaptığı fiyatın yüksek kalması nedeniyle çiftçi mağdur oluyor. Firma sözleşmeyi çiftçiye vermiyor bile. Devlet sözleşmeli tarımı tavsiye ediyor ama seneye nasıl bu şartlarda sözleşmeli tarıma girsin bu çiftçi? Devletin sözleşmeli tarımı koruma altına alması lazım. Tarafların yaptığı bu sözleşme devletin bir mercii tarafından mühürlenmeli. Devlet bu konuya şahitlik etmeli. Şimdi bu arkadaş 100 dönüm domates dikmiş. Sözleşme yapmış. Firma 20 dönüm almış, gerisini bırakmış. Şimdi bir kısmını kurutmalık, bir kısmını salçalık olarak yok pahasına veriyor. Devletten güvence istiyoruz. Devlet bizi korumuyor? ifadesini kullandı.

Pamuk desteklemesi iyi olsaydı?

Ayrıca bu bölgenin ülkemizde pamuk bölgesi olarak bilindiğini belirten Karagöl, ?Pamuk desteklemesi iyi olsaydı, pamuk bol dikilseydi, herkes domates ekmezdi. Herkes arayış içinde. Yan tarla benim tarlam. Pamukta güvence olmadığı için mısır dikiyorum. Devlet bölgesel ve kontrollü tarım yapılacak dedi ama dediğini yapmadı. Geçen yıl patates az ekildi fiyatı aldı yürüdü. Zaten enflasyon eleştirilirse hiçbir zaman araba, buzdolabı fiyatı pahalı denmez, biber pahalı denir. Çiftçiyle bu kadar uğraşmayın. Bizim de ürünümüz para etsin. Devlet tarım politikası oluşturmada üniversitelere danışılmalı, pazarlama kısımlarına danışmalı, komşularla iyi geçinip onlara mal satmalı diye düşünüyorum? dedi.

Sözleşmeli tarım konusundaki üreticinin sıkıntısını geçen hafta Ziraat Odaları Genel Merkezi´ne bildirdiklerini sözlerine ekleyen Karagöl, ?Aynı şikayetlerin Torbalı´da, Bursa-Kemalpaşa gibi birçok yerde de olduğunu duydum.  Genel merkezden bu konuda destek istedim? bilgisini paylaştı.

Haber: S. Derya BOSUT